Биэссэр Гуоса. Дьон доруобуйатыгар анаммыт олох : ахтыылар, ыстатыйалар / [бэлэмнээтилэр : Е.В.Попова, Т.П. Павлова]. – Дьокуускай : Алаас, 2021. – 166 с.
Бүгүн Сулҕаччыга саҥа тахсыбыт кинигэ сүрэхтэннэ. Биэссэр Гуоса. Дьон доруобуйатыгар анаммыт олох. Хомуйан оҥордулар Е.В. Попова, Т.П. Павлова.
Кинигэ “Алаас” кинигэ кыһатыгар күн сирин көрдө. Кинигэҕэ «Бочуот Знага» орден кавалера, ССРС доруобуйатын харыстабылын туйгуна, ССРС Бочуоттаах донора, Амма улууһун уонна Сулҕаччы нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, тыыл уонна үлэ ветерана, Чурапчы күүс өттүнэн хоту көһөрүллүүтүн кыттыылааҕа, олоҕун бүтүннүүтүн дьон доруобуйатын харыстабылыгар анаабыт үрдүк билиилээх, мындыр толкуйдаах, 50-тан тахса сыл устата дьон доруобуйатын туһугар бэриниилээхтик үлэлээбит тыа сирин фельдшерин Егор Иннокентьевич Ефимов туһунан биир идэлээхтэрин, киниэхэ эмтэммит үс көлүөнэ дьон ахтыылара, аймахтарын истиҥ суруйуулара тиһилиннилэр. Кинигэ Амма бар дьонун дириҥ убаастабылын уонна билиниитин ылбыт Улахан Эмчит туһунан сырдык өйдөбүл үйэлэргэ умнуллубакка, кэлэр көлүөнэ ыччакка үтүө санаа, бэйэ талан ылбыт идэтигэр муҥура суох бэриниилээх буолуу холобурунан буола турарын туһугар сурулунна.
Егор Иннокентьевич Ефимов –тыа биэлсэрэ, бэйэтин идэтигэр бэриниилээх эмчит.
Кини 1949 сылтан 2005 сылга диэри, барыта 56 сыл устата, доруобуйа харыстабылын курдук эппиэттээх, ыарахан үлэҕэ бүтүн олоҕун анаабыт эмчитинэн буолар. Ыраах, суола-сибээһэ суох уһук сиргэ күннэтэ дьон доруобайын, чөл туруктаах олоҕун туһугар ис сүрэхтэн кыһаллан бэриниилээхтик үлэлээһин чэпчэкитэ суох буолара биллэр.
Кини кыһамньылаах илиитигэр түбэһэн эмтэммит, сүбэтин-аматын ылыммыт дьон: «Егор Иннокентьевич, биэссэр Гуоса – Соморсун, Сулҕаччы дьонун дьоллоругар түбэһэ кэлбит киһи», ‒ диэн мээнэҕэ эппэттэр. Үгүс киһини эмтээн үтүөртэҕэ, үгүс дьахтары этэҥҥэ төрөттөҕө. Сулҕаччыга, Соморсуҥҥа 400-тэн тахса оҕону күн сирин көрдөрбүт. Егор Иннокентьевич аатын сүгэ сылдьар 5 уол баар: Гоша Ефремов, Гоша Кутуков, Гоша Данилов, Гоша Иннокентьев, Гоша Ильин. Ол уолаттара билигин бэйэлэрэ улахан ыал аҕалара, сорохтор ыал эһээлэрэ буолан олороллор.
Аны туран, биһиги нэһилиэктэн хас да уол оҕо биэссэр идэтигэр үөрэнэн, үлэлии сылдьаллар: Герман Неустроев, Николай Фелегонов, Савва Неустроев, Афанасий Тоскин. Бу оҕолор Егор Иннокентьевич туһунан дьон истиҥник саныырын, ахтарын истэ улаатан, эмчит түбүктээх үлэтин талбыттара буолуо.
Чугас ыаллара, оҕолорун курдук саныыр табаарыстара Лариса уонна Семен Романовтар, коллегалара Мотрена Семеновна Ксенофонтова, Александара Варфоломеевна Протодьяконова уонна балта Екатерина Васильевна Попова кини архыыбын чөм курдук уура сылдьаллара көмөлөстө.
Идэтигэр уһуйбут туйах хатарааччы кыргыттара ‒ РФ доруобуйатын харыстабылын туйгуна Елена Петровна Ефимова, СР доруобуйатын харыстабылын туйгуннара Нина Егоровна Карманова, Александра Варфоломеевна Протодьяконова уонна Сулҕаччы нэһилиэгин Ытык Сүбэтин салайааччыта Дария Стиновна Капитонова ахтыы хомуйуутугар улааханнык көмөлөстүлэр. Милана Афанасьевна Ксенофонтова кэлбит матырыйааллары бэчээттииргэ үлэлэстэ.
Кинигэбит 5 түһүмэхтэн турда. Барыта 73 ахтыы хомулунна. Ону таһынан Егор Иннокентьевич 2 бэйэтин ахтыыта (нууччалыы-сахалыы), 1992-1993 сыллаах күннээҕи дневнигэ, хаһыакка бэчээттэммит ыстатыйалар, махтал суруктар, хаартыскалар, сөбүлээн таһаарар санитарнай бүллүтүөннэрэ киирдилэр.
Тыа биэлсэрин түбүктээх үлэлээх олоҕун кэпсиир кинигэбит тахсыытын үбүлээлээтилэр Сулҕаччы нэһилиэгин дьаһалтата, баһылык Афанасий Егорович Ксенофонтов, депутаттар улуустааҕы Сэбиэттэрин председателэ Софья Лаврентьевна Александроваҕа, кинигэҕэ киирбит матырыйааллары, ахтыылары тылын-өһүн көннөрөн сааһылаата СР култууратын үтүөлээх үлэһитэ Татьяна Петровна Павлова.
Бүгүҥҥү кинигэ сүрэхтэнэр дьоро киэһэтигэр элбэх киһи сырытта. Дьон-сэргэ сэргэхсийдэ.
Кыттыыны ыллылар Сулҕаччы нэһилиэгин баһылыга Артем Германович Степанов Амма улууһун депуааттарын советын председателя Софья Лаврентьевна Александрова, Амма улууһун кылаабынай бырааһа Михаил Архипович Архипов, өр сыл алтыспыт коллегалара, доруобуйа харыстабылын ветераннара Клавдия Ивановна Стручкова, Розалия Георгиевна Иванова, улуустааҕы библиотека метод отделын сэбиэдиссэйэ Юлия Максимовна Ларионова, В. Жожиков аатынан оҕо библиотекатын сэбиэдиссэйэ Вероника Радионовна Хураганчик, электроннай өҥөнү оҥорор отдел сэбиэдиссэйэ Любовь Павловна Дьячковкая. Соморсунтан РФ уонна СР доруобуйа харыстабылын туйгуна Нина Егоровна Карманова, М.Н. Сибиряков аатынан Сэргэ-Бэс оскуолатын директора Екатерина Алексеевна Христофорова уонна Сулҕаччы, Сэргэ-Бэс бөһүөлэктэрин олохтоохторо,
Фойеҕа турбут Егор Иннокентьевич олоҕун, үлэтин кэпсиир выставканы дьон сөҕө көрдө.Хаартыскаҕа түстүлэр, уруккуну санаан аастылар.
Елена Попова,
СР култууратын туйгуна,
Сулҕаччы бочуоттаах олохтооҕо
